Page 114 - Camiye Gidiyorum1 Öğretici Kitabı

A L A N B I L G I S I ÖĞRENME ALANI: TEMEL KAYNAKLAR

KUR’AN ÖĞRENMEK VE OKUMAK ve dinleme, tarih boyunca bütün Müslüman top-

lumların büyük hassasiyet gösterdikleri, etrafında
Kur’an okuma başlı başına ibadet niteliğinde bir çeşitli kurumlar ve kültürel zenginlik oluşturduk-
davranıştır. İslâm dininin anlaşılması ve hayata ları temel bir ibadet tarzı olmuş, manasını anlama-
aktarılması için Kur’an’ın muhtevasının bilinmesi, dığı halde Kur’an okuma ve dinleme, manasını an-
getirdiği mesajın kavranması öncelikli ve vazge- layarak ve üzerinde düşünerek okuma derecesinde
çilmez bir önem taşır. Ancak üzerinde hiçbir tar- olmasa bile ibadet olarak görülmüştür. Bu anlayış,
tışmanın cereyan etmediği bu ilke Kur’an’ın oku- Kur’an’ın Arapça metninin tecvid ve mehâric-i hu-
nuşunun ibadet olmasına, Kur’an okuyana sırf bu ruf gibi düzgün okuma kurallarına riayet edilerek
davranışı sebebiyle ecir ve sevap verilmesi imkânına okunması ve küçük yaşta bu eğitimin kazanılması-
engel teşkil etmez. Gerek Kur’an’da (el-A‘râf 7/204; nın gerekliliğini de içinde taşır. Hatta Kur’an oku-
en-Nahl 16/98; el-İsrâ 17/45, 82, 106; Fâtır 35/29; mada ve mushafa dokunmada abdest şartının aran-
el-Müzzemmil 73/4) gerekse hadislerde (Müsned, ması da temelde Kur’an’ın salt okunuşunun ibadet
II, 341; III, 82; Dârimî, “Fezaiilü’l-Ķur’ân”, 1; sayılmasından kaynaklanır. Böyle bir anlayış, diğer
Müslim, “Zikir”, 38; Ebû Dâvûd, “Vitir”, 14, 20; dinî gerekliliklerin yerine ikame edilmediği ve on-
Tirmizî, “Kırâ’at”, 12, “Feza’ilü’l-Ķur’ân”, 2-4, 13, ları gölgelemediği sürece, Kur’an’ın manasının ve
16, 18), Kur’an’la ilgili diğer önemli sorumlulukla- davetinin taşıdığı evrenselliğe ilâve olarak yeryü-
rın yanında Kur’an okumanın gerekliliği ve fazileti zündeki bütün Müslümanlara Arapçayı bilme ve
üzerinde sıkça durulur. Kur’an’ın bazı yerlerde ken- anlama şartı getirmeksizin kutsal kitabını okuya-
dini “zikr” olarak nitelemesinin de Kur’an okuma- rak ve dinleyerek de ibadet etme imkânını sağla-
nın geniş anlamıyla Allah’ı anma kapsamında gö- mıştır. Diğer zamanlarda başlı başına bir ibadet
rülmesine zemin hazırladığı söylenebilir. İbadetleri olarak görülen Kur’an okuma namazın ifasının da
mahiyetlerine göre doğrudan ibadet, vesile ibadet ana unsurları arasında yer alır. Namazda kıyam es-
şeklinde ikiye ayıran fakihler Kur’an öğretmeyi nasında Kur’an’dan bir miktar okunması namazın
abdest, ezan ve imâmet gibi vesile ibadetler ara- rükünlerinden olup iki rek‘atlı namazların, sünnet
sında sayarken Kur’an okumayı namaz ve oruç gibi ve nâfile namazlarla vitir namazının her rek‘atında
doğrudan ibadet olan fiillerden görmüşler ve onun farzdır.
sünnet grubunda yer alan bir ibadet olduğunu be- (Kaynak: TDV, İslam Ansiklopedisi)
lirtmişlerdir. Bunun sonucu olarak Kur’an okuma

114